চিনাকী লেখকৰ অচিনাকী জীৱনঃ(১) অ’ হেনৰি
চুটিগল্প বুলি ক’লেই ইংৰাজী সাহিত্যৰ চুটিগল্পৰ পথাৰ খনক চহকী কৰি যোৱা অ’ হেনৰিৰ নাম মনলৈ আহেই৷ অ’ হেনৰি প্ৰকৃততে তেখেতৰ লেখাৰ জগতৰ ছদ্মনামহে৷ এই নামটোৰ আঁৰৰ আচল মানুহ জনৰ আছিল উইলিয়াম চিডনী পৰ্টাৰ৷ তেখেতৰ জন্ম আমেৰিকাৰ নৰ্থ কেৰলীনাৰ গ্ৰীণব’ৰ’ নামৰ ঠাইত ১৮৬২ চনত৷ তেখেতৰ পিতৃ এলগাৰনন্ পৰ্টাৰ আছিল পেশাগত চিকিৎসক৷
উইলিয়ামৰ তিনিবছৰ হওতেই মাতৃৰ বিয়োগ ঘটে আৰু তেওঁ আইতাক আৰু এগৰাকী খুড়ীয়েকৰ তত্বাৱধানতে ডাঙৰ-দীঘল হয়৷ যদিও উইলিয়ামৰ কিতাপ পঢ়াৰ প্ৰতি খুৱেই ধাউতি আছিল তথাপি তেওঁ আধাতে বিদ্যালয় এৰি আনুষ্ঠানিক শিক্ষাক বিদায় দিয়ে৷ তাৰ পাছত খুড়াক এজনৰ ফাৰ্মাচী এখনত কাম কৰিবলৈ লয়৷
উইলিয়ামৰ তিনিবছৰ হওতেই মাতৃৰ বিয়োগ ঘটে আৰু তেওঁ আইতাক আৰু এগৰাকী খুড়ীয়েকৰ তত্বাৱধানতে ডাঙৰ-দীঘল হয়৷ যদিও উইলিয়ামৰ কিতাপ পঢ়াৰ প্ৰতি খুৱেই ধাউতি আছিল তথাপি তেওঁ আধাতে বিদ্যালয় এৰি আনুষ্ঠানিক শিক্ষাক বিদায় দিয়ে৷ তাৰ পাছত খুড়াক এজনৰ ফাৰ্মাচী এখনত কাম কৰিবলৈ লয়৷
উইলিয়ামে বাস্তৱ জীৱনৰ বিভিন্ন অভিজ্ঞতা তথা ৰুঢ় সময়ৰ বৰ্ণিল স্মৃতি, জীৱনৰ আগৰ সময়চোৱাত টেক্সাচৰ এটা পৰিয়ালৰ লগত থকা সময়তেই সঞ্চয় কৰা বুলি অনুমান কৰা হয়৷ তেখেতে পাছত হ’ষ্টন নগৰীৰ পৰা অষ্টিনলৈ বিভিন্ন ঠাইত ভিন্ন ভিন্ন কামত হাত দি নিজৰ ভাগ্য নিৰ্ণয় কৰিবলৈ চেষ্টা চলায়৷ মাজতে এটা বেংকটো ক্লাৰ্ক হিচাবে কৰ্মৰত হয়৷ ১৮৮৭ চনত তেখেতে প্ৰথম বিবাহ পাশত এথল’ ষ্টেছ ৰ’ছ নামৰ নাৰীৰ সতে আৱদ্ধ হয়৷ এই পৰিণয় সূত্ৰে তেখেতে এহাল পুত্ৰ-কণ্যাৰ পিতৃত্ব অৰ্জন কৰে৷
১৮৯৪ চনত তেখেতে "ৰোলিং ষ্টন" নামৰ এখন ব্যংগাত্মক সাপ্তাহিক প্ৰকাশ কৰি উলিয়ায়৷যেতিয়া এই পৰ্বও বিফল হ’ল তেতিয়া তেওঁৰ মদ্যপানৰ অভ্যাসে সীমা চেৰাই গ’ল৷ তাৰ পাছত তেওঁ হ’ষ্টন পোষ্ট নামৰ সংবাদ পত্ৰত স্তম্ভ-লেখক আৰু সাংবাদিক ৰূপে কাম কৰিবলৈ লয়৷
হঠাতে এদিন উইলিয়ামে টেলাৰ ৰূপে কাম কৰা ফাৰ্ষ্ট নেচনেল বেংকৰ হ’ষ্টন ব্ৰান্সৰ পৰা নগদ ধন হৰলুকি হোৱাৰ কথা পোহৰলৈ আহে৷ এই কেলেংকাৰীত পৰাৰ ভয়ত লগতে পুলিচৰ হাতত বন্দী হোৱাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ তেওঁ চহৰৰ পৰা অন্তৰ্ধান হয়৷ এই আত্ম-গোপনৰ সৱিশেষ পোৱা নাযায় যদিও গুজৱ আছে যে তেওঁ এজন আল জেনিংগচৰ লগহৈ মেক্সিকো আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাৰ বিভিন্ন চহৰত ঘূৰি ফুৰে৷ সেই যাত্ৰাতে বহু ধনী অথচ পংকিল জীৱন যাত্ৰাত অভ্যস্ত মানুহৰ জীৱনলৈ জুমি চাৱাৰ সুযোগো লাভ কৰে উইলিয়ামে৷
অৱশেষত ১৮৯৭ চনত তেওঁ পুনৰ অ’ষ্টিনলৈ উভতি আহে৷ পত্নীৰ স্বাস্থ্যৰ গুৰুতৰ অৱনতিৰ খবৰে আৰু তেওঁক লুকুৱাই ৰখাৰ অভিযোগত পৰিয়াল ব্যতিব্যস্ত হোৱাৰ খবৰেই উইলিয়ামক এইদৰে উভতি আহিবলৈ বাধ্য কৰে৷ যদিও তেওঁৰ সেই ধন হৰলুকিৰ কেলেংকাৰীৰ বাবে কিমান দায়ী, সেই সম্পৰ্কে যথেষ্ট বিতৰ্ক আছিল তথাপি তেওঁক বিচাৰালয়ে কলম্বাচ, অহিঅ’ত কাৰাবাসৰ নিৰ্দেশ দিয়ে৷ কাৰাগৰত থকা সময়তে একমাত্ৰ দুহিতা মাৰ্গাৰেটক আৰ্থিকভাৱে সহায় কৰাৰ বাবে তেখেতে চুটিগল্প লিখাৰ কামত হাত দিয়ে৷
১৮৯৪ চনত তেখেতে "ৰোলিং ষ্টন" নামৰ এখন ব্যংগাত্মক সাপ্তাহিক প্ৰকাশ কৰি উলিয়ায়৷যেতিয়া এই পৰ্বও বিফল হ’ল তেতিয়া তেওঁৰ মদ্যপানৰ অভ্যাসে সীমা চেৰাই গ’ল৷ তাৰ পাছত তেওঁ হ’ষ্টন পোষ্ট নামৰ সংবাদ পত্ৰত স্তম্ভ-লেখক আৰু সাংবাদিক ৰূপে কাম কৰিবলৈ লয়৷
হঠাতে এদিন উইলিয়ামে টেলাৰ ৰূপে কাম কৰা ফাৰ্ষ্ট নেচনেল বেংকৰ হ’ষ্টন ব্ৰান্সৰ পৰা নগদ ধন হৰলুকি হোৱাৰ কথা পোহৰলৈ আহে৷ এই কেলেংকাৰীত পৰাৰ ভয়ত লগতে পুলিচৰ হাতত বন্দী হোৱাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ তেওঁ চহৰৰ পৰা অন্তৰ্ধান হয়৷ এই আত্ম-গোপনৰ সৱিশেষ পোৱা নাযায় যদিও গুজৱ আছে যে তেওঁ এজন আল জেনিংগচৰ লগহৈ মেক্সিকো আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাৰ বিভিন্ন চহৰত ঘূৰি ফুৰে৷ সেই যাত্ৰাতে বহু ধনী অথচ পংকিল জীৱন যাত্ৰাত অভ্যস্ত মানুহৰ জীৱনলৈ জুমি চাৱাৰ সুযোগো লাভ কৰে উইলিয়ামে৷
অৱশেষত ১৮৯৭ চনত তেওঁ পুনৰ অ’ষ্টিনলৈ উভতি আহে৷ পত্নীৰ স্বাস্থ্যৰ গুৰুতৰ অৱনতিৰ খবৰে আৰু তেওঁক লুকুৱাই ৰখাৰ অভিযোগত পৰিয়াল ব্যতিব্যস্ত হোৱাৰ খবৰেই উইলিয়ামক এইদৰে উভতি আহিবলৈ বাধ্য কৰে৷ যদিও তেওঁৰ সেই ধন হৰলুকিৰ কেলেংকাৰীৰ বাবে কিমান দায়ী, সেই সম্পৰ্কে যথেষ্ট বিতৰ্ক আছিল তথাপি তেওঁক বিচাৰালয়ে কলম্বাচ, অহিঅ’ত কাৰাবাসৰ নিৰ্দেশ দিয়ে৷ কাৰাগৰত থকা সময়তে একমাত্ৰ দুহিতা মাৰ্গাৰেটক আৰ্থিকভাৱে সহায় কৰাৰ বাবে তেখেতে চুটিগল্প লিখাৰ কামত হাত দিয়ে৷
জেলতে জন্ম লাভ কৰা অ’ হেনৰি নামৰ চুটিগল্প লেখক জনৰ প্ৰথমটো চুটিগল্প "ৱিষ্টলিঙ ডিকচ্ খ্ৰীষ্টমাচ্ ৱেডিং"'টো "মেক্ল’ৰচ" নামৰ মেগাজিনত ১৮৯৯চনত প্ৰকাশ পায় আৰু ই এক অনন্য সফলতা কঢ়িয়াই আনে৷ জেলৰ পৰাও তেখেতক ১৯০১ চনত আগতীয়াকৈ মুক্তি দিয়া হয়৷
নিজৰ আচল পৰিচয় লুকুৱাবৰ বাবেই তেওঁ এই ছদ্মনাম লোৱা বুলি জনা যায়৷ এই নামটো জেলৰ বাৰ্ড তত্বাৱধায়ক অৰিন হেনৰীৰ নামৰ পৰা প্ৰেৰিত বুলিও জনা যায়৷ কেতবোৰ মানুহৰ মতে আকৌ এই নামটো এজন ফৰাচী ফাৰ্মাচীষ্টৰ নামৰ চমু ৰূপহে৷ কিছুৰ মতে বোলে অ’ হেনৰি নামটো প্ৰকৃততে উইলিয়মৰ পোহনীয়া মেকুৰীটোৰহে নাম আছিল!
নিজৰ আচল পৰিচয় লুকুৱাবৰ বাবেই তেওঁ এই ছদ্মনাম লোৱা বুলি জনা যায়৷ এই নামটো জেলৰ বাৰ্ড তত্বাৱধায়ক অৰিন হেনৰীৰ নামৰ পৰা প্ৰেৰিত বুলিও জনা যায়৷ কেতবোৰ মানুহৰ মতে আকৌ এই নামটো এজন ফৰাচী ফাৰ্মাচীষ্টৰ নামৰ চমু ৰূপহে৷ কিছুৰ মতে বোলে অ’ হেনৰি নামটো প্ৰকৃততে উইলিয়মৰ পোহনীয়া মেকুৰীটোৰহে নাম আছিল!
তাৰ পাছতেই তেওঁ নিউয়ৰ্কলৈ গুচি আহে আৰু তাতে "নিউয়ৰ্ক ৱৰ্ল্ড" আদি সম্ভ্ৰান্ত আলোচনীত তেওঁৰ চুটিগল্প প্ৰকাশ পাবলৈ ধৰে৷ বিপুল জনপ্ৰিয়তাই অ’ হেনৰিৰ সৃষ্টিতো ঢৌ তোলে৷ অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে ৬০০ চুটিগল্প বিভিন্ন আলোচনী, সংকলনৰ যোগে প্ৰকাশ হৈ ওলায়৷
কিন্তু অত্যাধিক মদ্যপানৰ অভ্যাসে তেখেতৰ লেখক জীৱনকো প্ৰভাৱিত কৰিবলৈ ধৰে৷ লগতে গৃহ নগৰীৰে এগৰাকী নাৰী চাৰা লিণ্ডচে কলেমনৰ সতে হোৱা দ্বিতীয় বিবাহটো ঘূণে ধৰিবলৈ ধৰে৷ ফলত মধ্য বয়সতে ১৯১০ চনত হাতত ফুটাকড়ি এটা নোহোৱা সৰ্বস্ৰান্ত অৱস্থাত লিভাৰ চিৰচিচ হৈ মৃত্যু মুখত পৰে৷
তেখেতৰ বহুকেইখন চুটিগল্প সংকলন মৃত্যুৰ পাছতহে প্ৰকাশ হৈ ওলায়৷ তেখেতৰ প্ৰতিভা তথা অমৰ সৃষ্টিৰাজিৰ প্ৰতি সন্মান জনাই সাহিত্যৰ পৃথিৱীত ১৯১৮ চনৰ পৰা "অ’ হেনৰি সোঁৱৰণি বঁটাৰ" প্ৰচলন আৰম্ভ হয়৷ এই বঁটা আলোচনীত প্ৰকাশিত শ্ৰেষ্ঠ গল্পৰ বাবে প্ৰদান কৰা হয়৷ বিংশ আৰু একবিংশ শতিকাত শতাধিক ভাষাত তেখেতৰ ৰচনা অনুদিত হোৱাত সমগ্ৰ বিশ্বৰ কোণে কোণে তেখেতৰ সাহিত্যৰ মৌ-ৰস কালক্ৰমে বিয়পি পৰে৷
জীৱনৰ হাঁহি-কান্দোন, তিতা-কেঁহাৰ মাজত অলেখ উপলব্ধি, অ’ হেনৰিৰ চুটিগল্পৰ কোঁহে কোঁহে সঞ্চিত হৈ ৰ’ল৷ সেয়াই মানুহ হিচাবে, অমৰ লেখক হিচাবে মানৱ জাতিৰ হাতত তেখেতৰ অনবদ্য অৱদান৷
জীৱনৰ হাঁহি-কান্দোন, তিতা-কেঁহাৰ মাজত অলেখ উপলব্ধি, অ’ হেনৰিৰ চুটিগল্পৰ কোঁহে কোঁহে সঞ্চিত হৈ ৰ’ল৷ সেয়াই মানুহ হিচাবে, অমৰ লেখক হিচাবে মানৱ জাতিৰ হাতত তেখেতৰ অনবদ্য অৱদান৷
No comments:
Post a Comment